20 mar 2021
Post by Redaktor
Ilość paremii funkcjonujących w systemie prawa uniemożliwia dokonania jednoznacznego wyboru najważniejszych z nich. Różne gałęzie prawa będą miały na ten temat odmienne poglądy. Gdybym wybrać 5 sentencji, które są (według subiektywnej oceny) najbardziej znaczące to lista przedstawiałaby się następująco:
- Ignorantia iuris nocet – jest to bardzo pouczająca paremia, zachęcająca do zainteresowania się regułami, które rządzą rzeczywistością. Ostrzega przed niewiedzą, bo ta nie może być usprawiedliwieniem bezprawnych czynów, a ponadto niesie za sobą poważne konsekwencje.
- Audiatur et altera pars – ważna zasada w kontekście sporów. Przyjmowanie wyłącznie perspektywy jednej ze stron wyklucza się wzajemnie z prawem do sprawiedliwego sądu. Obiektywne rozstrzygnięcie może być wydane jedynie po rozpatrzeniu sprawy w całości. Wybiórczość faktów nie może być akceptowana.
- Mater semper certa est, pater est, quem nuptiae demonstrant – jest przykładem paremii, która odciąża sądownictwo oraz obywateli. Myślę, że prowadzenie postępowania w celu ustalenia ojcostwa w przypadku każdych narodzin w kraju byłoby niewykonalne, a przynajmniej powodowałoby paraliż sądownictwa oraz niepotrzebnie komplikowało życie rodzicom.
- Lex non obligat nisi promulgata – sens paremii jest oczywisty. Niemożliwe jest stosowanie się do prawa, które nie zostało podane do powszechnej wiadomości. Tylko oficjalne ogłoszenie może stać się podstawą obowiązywania. Historia pokazuje, że mino tak naturalnej zasady, dla bezpieczeństwa demokracji ważne jest wyrażenie jej w regulacjach prawnych.
- Omnes homines aequales sunt – najważniejsza sentencja, która stanowi dla mnie warunek konieczny uznania regulacji prawnych za celowe. W innym wypadku pod nazwą prawa, w rzeczywistości ukrywałaby się usankcjonowana niesprawiedliwość. Chociaż współczesnym systemom daleko jest do całkowitego spełnienia paremii, jej obecność w regulacjach prawnych w pewnym stopniu spełnia swoją rolę.
0 Comments